Beetke van Rasquert Borgvrouw en Grietman van Nienoord
Opnames docu vrouwenmars
Ted Alkemade maakt een korte documentaire voor de regionale televisie. ‘De vrouwenmars: Een vergeten leven.’ Het aangrijpende verhaal van 116 verzetsvrouwen die in de laatste dagen van de tweede wereldoorlog een dodenmars overleefden – een reis van uitputting, angst en onverwachte menselijkheid. Film Collectief Groningen heeft mij gevraagd voor de rol van de verzetsvrouwen en hun historie. In het bijzonder het verhaal van Riek Sennema. Zij deed op 80-jarige leeftijd verslag van haar rol in het verzet, haar gevangenschap en de helse tocht van Westerbork naar Visvliet. Tijdens de mars werden de vrouwen in het ongewisse gelaten over hun lot. Toen bleek dat de Canadese geallieerden in aantocht waren brak er paniek uit onder de Duitse soldaten. Ze dreigden de vrouwen dood te schieten. Een commandant, net uit de stad teruggekeerd, wist dit te verhinderen; De oorlog stond op het punt van aflopen, het nodeloos doden van gevangenen was een oorlogsmisdaad. De vrouwen waren vrij.
Veertien uur op de set. Opnames bij zonsonder – en opgang en in de nacht. Het was een buitengewone zeer fijne ervaring. Met dank aan Marjan van den Hof voor de make-up. Filmcollectief Groningen voor de rol. Special dank aan Ted en Bob Alkemade voor de ontspannen en prettige regie en cameravoering. Volgend jaar te zien op TV Noord.
Gerechtigheid
Hij vat post aan de Parkweg. De Parkweg Godbetert.
In het centrum viel meer te beleven.
‘Niet te voorbarig,’ spreekt hij zichzelf toe. ‘Overal valt een grote vis te vangen.’
Een jongeman in trainingspak kijkt hem boos aan terwijl hij langsrijdt op zijn fiets. Velen kijken boos als ze hem zien. Hij begrijpt dat. Onterecht. Hij doet gewoon zijn werk. Regels zijn er om je aan te houden.
Negen uur, de drukte van het school- en werkverkeer is achter de rug, er volgen nu nog een paar saaie uurtjes tot aan half 12. De regelwetgeving begint hier. Hij weet uit onderzoek dat mensen die een bekeuring krijgen zich netter gaan gedragen in het verkeer. Het is zinvol wat hij doet. Hij draagt bij aan veiligheid.
Daar, een vrouw van middelbare leeftijd. Ze heeft een mobiel in haar hand.
BAM. Dat is mooi de eerste 145 euro van de dag. Ze ziet hem voortijdig.
‘O nee, fuck145,-‘
Hij denkt, eigen schuld dikke bult, ze weet zelf toch ook wel.
‘Ik ben aan het filmen,’ Alsof dat wel toegestaan is. Er volgt een vaag verhaal over de fietsenmaker die een filmpje wil.
Ze zegt:
‘Dit doe ik nooit!’ Hoe vaak hij dat gehoord heeft.
Hij vraagt haar legitimatie. Heeft ze niet bij zich.
‘Geen legitimatie is ook strafbaar.’
‘Ik weet het’, zegt ze. ‘Ik ga alleen maar sporten.’ Geen excuus.
Hij legt haar uit dat wanneer ze buiten westen op straat ligt men moet kunnen weten wie ze is.
Dat haar dat overal en op elk tijdstip kan overkomen. Ook als ze naar sport gaat.
‘Het is voor uw eigen veiligheid.’ Hij noteert haar gegevens.
1964, dat zou je niet zeggen. Ze is ouder dan zijn moeder!
Er verschijnt een foto bij haar naam, hij laat het haar zien. ‘Kijk.’
‘Zonder bril’, is haar reactie. Dan zwijgt ze. Waren ze allemaal maar zoals zij.
Wanneer de formaliteiten zijn uitgevoerd, zegt ze dat ze blij is dat hij niet als de anderen is.
‘Agenten kunnen zo kleineren, zo van; nou nou mevrouwtje, u weet toch dat dat niet mag wat u doet.’
‘Ja dat is inderdaad onaardig.’ Hij kent ze, hij weet ervan. Hij heeft er een hekel aan, aan die collega’s.
Dan zegt ze: ‘Mag ik voordat ik ga huilen nog even weten hoe duur het is?’
Hij noemt het bedrag en ze begint te huilen. Zegt dan:
‘Ik blijf nog even staan, is dat oké?’ ‘Ja hoor,’ zegt hij. En daarna: ‘Gaat het?’
Het gaat natuurlijk niet. Misschien heeft ze wel enorme schulden. Pas gescheiden. Een vechtscheiding waar zij er niet al te best van afgekomen is. Net ontslagen. Het begroot hem. Hij heeft alles al doorgestuurd, hij kan niks meer terugdraaien.
Als hij ’s avonds in bed ligt en niet in slaap kan komen, ziet hij de vrouw weer voor zich en denkt aan de week daarvoor.
Vier uur ’s nachts Een dronken vrouw op de fiets. De fiets aan de kant, de vrouw in de auto naar huis gebracht. Service van de zaak had zijn collega het genoemd nadat ze hem uitgescholden had bij het uitstappen. Belediging van ambtenaar in functie. De legitimatie had ze ook niet bij zich Ze werd er door zijn partner niet voor beboet.
Het systeem klopt niet.
15 willekeurige woorden
Het duurt nogal. Het schrijven. Het ene moment denk je ja. Het volgend moment denk je nee. Schrappen, herschrijven, weer schrappen, nog meer schrappen. Blijft er nog wat over? Wat wil ik nou eigenlijk zeggen… Dan zeg ik tegen mezelf:
Neem afstand! Gewoon even iets heel anders. Bijvoorbeeld vijftien woorden opschrijven en daar een verhaal van maken. Wonderlijk wat daar de uitkomst van is. Als je jezelf verrast dan zit je goed. Ga je gewoon weer lekker verder met waar je gebleven was.
walvis – tekentalent – hovercraft – dinosaurus – eclips – zevensprong – raamkozijn – speaker – koffie
vrouwenstem – niemendalletje – geestverwant – trouw – plein – onverhoopt
Pink Floyd klinkt uit haar speakers.
But the sun is eclipsed by the moon! Ze zingt op haar hardst mee.
Ze zit vast, kan niet verder, weet het niet meer.
Volgens velen is ze een tekentalent. Zelf gelooft ze het niet.
Er wordt gezegd dat ze last heeft van het imposter syndrome.
Thuis gekomen heeft ze het opgezocht. Het komt erop neer dat je denkt dat de ander je te hoog inschat. En dat dat uitkomt op een dag. Door de mand gevallen. Zie je wel, je kan niks.Ze schenkt zichzelf een kopje koffie in, kijkt nog eens naar de walvis. Met haar fantasie ziet ze er net zo hard een dinosaurus in. Alleen de nek er nog bij en de bek wat spitser. Onverhoopt hoort ze dat stemmetje in haar hoofd: ‘Sorry, maar dit is dus totaal niet wat we voor ogen hadden, we zouden het het heel erg op prijs stellen als je er nog even naar wilt kijken.’ Daar gaan haar uren. Welke weg slaat ze in? Ze moet nu een keuze maken. Ze heeft de zeven tekeningen naast en onder elkaar gelegd. Ze maakt een paardensprong, elke keer pakt ze er een weg. Totdat de hovercraft overblijft. Net degene die ze zelf als eerste heeft afgekeurd. Ze zou willen dat ze iemand naast zich had. Een geestverwant, die haar zou kunnen zeggen: ‘Deze, duidelijk. En vasthouden aan je ontwerp. Jij bent de vakvrouw. Wees trouw aan jezelf!’ Een lief stemmetje, een zacht en begripvol vrouwenstemmetje zou ze in haar hoofd moeten horen. Ze staat op en loopt naar het raam, zet haar koffie in het kozijn en kijkt naar buiten. Er is veel verkeer, iedereen op weg naar hun werk. Allemaal mensen ogenschijnlijk op hun rechte pad. Nu weer dat stemmetje: ’Dat is heus niet waar. Zij zitten net zo te kloten als jij. ‘Ze ziet de moeder van Stella het plein oversteken, Stella’s moeder is advocaat. Ze zal haar eens vragen hoeveel zaken ze verloren heeft.
Het stelt haar enigszins gerust. Iedereen is onzeker. Wie heeft gezegd dat het leven makkelijk is. Zij zou ook eens haar angst minder aandacht moeten geven en haar kunnen meer. Natuurlijk kan ze wat.
Zo kan ze de dag weer door. De moeder van Stella kijkt omhoog en zwaait, ze lacht breed. Ze zwaait terug. Pas als ze terugloop naar de tekentafel ziet ze dat ze nog niet aangekleed is deze morgen. In haar niemendalletje heeft ze een tijdje voor het raam gestaan.
Opdracht persoonlijk verhaal. Tekst en foto's door opdrachtgever aangeleverd. Oplage 6
Even vakantie genoten op Buitenland
Vijf dagen in afzondering op 184 a | Werken aan nr.148 | Deel drie van de flat
the making of....
Cassette op komst; een eerste inkijkje is mogelijk bij Godert Walter tijdens de boekenweek op zaterdag 16 maart
De cassette momenten bevat 30 zeer korte verhalen uit het leven van de merkwaardige mens. Kleine wereldjes op zich. Om die reden is elk verhaal voorzien van een eigen kaftje met illustratie.
Podwalk Landgoed Nienoord
Bezig met het inspreken van de podwalk voor Nienoord. In de studio bij Roeland Dijksterhuis (Filmcollectief Groningen Rockumentary Grunn).
Tijdens de wandeling neemt Beetke van Rasquert (Wilke Jansen) je mee door de geschiedenis van Nienoord en zijn bewoners. Zij is in 1525 de eerste bewoonster van de borg, samen met haar man Wigbold van Ewsum.
